Εισήγηση για την κεντρική κουβέντα του φεστιβαλ(ακιου)
Δημιουργικές αντιστάσεις. Νησίδες ή ορμητήρια ελευθερίας;
«Οι εμπορευματικές σχέσεις παράγουν έναν κόσμο απατηλών αναπαραστάσεων, όπου το θέαμα παίρνει τη θέση της πραγματικότητας. Οι καταπιεστικές κοινωνικές σχέσεις αποκρύπτονται, όπως και η προοπτική μιας ριζικά διαφορετικής κοινωνίας, βασισμένης στη συλλογική αυτοδιαχείριση και αυτοδιεύθυνση. Στον αντίποδα, οι δημιουργικές αντιστάσεις αποτελούν συλλογικές καταστάσεις επανοικειοποίησης της ζωής στο σήμερα με όρους αλληλεγγύης».
Συζητώντας για «δημιουργικές αντιστάσεις»…
Αναφερόμαστε σε δημιουργικές αντιστάσεις για να διευκρινίσουμε ότι μιλάμε για εκείνες τις αντιστάσεις που δεν έχουν ως μόνο πεδίο αντιπαράθεσης τα πλαίσια των κυρίαρχων θεσμών/δομών, αλλά εξερευνούν σε άγνωστη ουσιαστικά γη νέους τρόπους συλλογικής πράξης και ύπαρξης. Αναφερόμαστε σε εκείνες τις καθημερινές καταστάσεις όπου ο κυρίαρχος πολιτισμός χάνει την πρωταγωνιστικό του ρόλο, όπου οι αγωνιζόμενοι δεν επιλέγουν τον ετεροκαθορισμό τους, αλλά αυτόνομα και αδιαμεσολάβητα δρουν και διαμορφώνουν έναν άλλο κόσμο στην καθημερινότητά τους και όχι σε ένα επικείμενο μέλλον. Μιλάμε για «δημιουργικές» αντιστάσεις όχι με διάθεση αντιπαράθεσης σε σχέση με τις υπόλοιπες αντιστάσεις που έχουν ας πούμε διεκδικητικό χαρακτήρα, αλλά σύνθεσης καθώς μπορούν να αποτελούν διαφορετικά μέτωπα του ίδιου αγώνα, αντιμετωπίζοντας ωστόσο διαφορετικές προκλήσεις και δυσκολίες.
Μιλάμε για πράξεις και σκέψεις που διαταράσσουν την κανονικότητα, ξεκινώντας από το μερικό, αρθρώνοντας ένα διαφορετικό μη ολοκληρωμένο και ολοκληρωτικό λόγο. Μιλάμε για συλλογικότητες και ανοιχτές διαδικασίες όπου η αλληλεγγύη, η έλλειψη εξουσιαστικών / ιεραρχικών σχέσεων στο εσωτερικό τους και η άμεση συμμετοχή είναι απαραίτητος όρος λειτουργίας τους.
Από νησίδες σε ορμητήρια ελευθερίας…
Καθώς αναπτύσσονται εγχειρήματα με αφετηρία στο μερικό υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους αποκομμένο από μια σειρά από άλλα κοινωνικά ζητήματα και να στέκονται φιλάρεσκα στα κατορθώματά τους. Παράλληλα οι πιέσεις που δέχονται από το περιβάλλον τους (καπιταλιστικός ωκεανός) είναι έντονες και ο κίνδυνος της αφομοίωσης μεγάλος.
Η αληθινή εκπλήρωση ενός τέτοιου εγχειρήματος απαιτεί το συλλογικό μετασχηματισμό ολόκληρου του κόσμου. Το μεγάλο στοίχημα λοιπόν αυτών των εγχειρημάτων είναι η συνάντηση, η αλληλεπίδραση, η κοινή δράση και η διάχυσή τους στο κοινωνικό σώμα. Η διαμόρφωση ενός νέου κοινού τόπου, ενός νέου συλλογικού προτάγματος. Γιατί χωρίς μια συνειδητή κατεύθυνση υπάρχουν μόνο σπάνιες συναντήσεις που δημιουργούν εφήμερες και τυχαίες καταστάσεις μεταξύ απομονωμένων ατόμων/ομάδων, ανακουφίζοντας προσωρινά τη βαρεμάρα του θεάματος. Αυτή η πρόκληση απαιτεί από τους “τακτικούς στρατιώτες” να διαμορφώσουν οι ίδιοι τις περιεκτικές (όχι μονολιθικές ή ανταγωνιστικές) στρατηγικές τους, χωρίς κάποια εξωτερική καθοδήγηση ή πρωτοπορία (κόμμα-στρατηγό).
Η έμπρακτη δράση τους μπορεί να αποτελέσει φάρο ελπίδας για τους ταξιδιώτες που δε βλέπουν ορατή άλλη επιλογή και αποδέχονται την σημερινή πραγματικότητα, αλλά και πηγή έμπνευσης για νέες εξερευνήσεις σε άλλους τόπους και εμπειρίες. Ένα σταθερό σημείο αναφοράς για τα επόμενα βήματα προς τον τόπο που δεν είναι ακόμα εδώ.